Problem stresu, radzenia sobie z nim i jego skutkami jest stale aktualny. Aby lepiej radzić sobie ze stresem oraz wiedzieć jak sobie pomóc z jego nadmiarem, należy zacząć od tego czym jest stres oraz co może spowodować w przyszłości.

Stres definiowany jest, jako "nieswoista reakcja organizmu na wszelkie stawiane mu żądanie", którą określa się mianem zespołu ogólnego przystosowania lub zespołem stresu biologicznego.

W zespole tym można wyróżnić trzy stadia:

- stadium reakcji alarmowej, kiedy to organizm mobilizuje wszelkie dostępne siły np.wzrost ciśnienia krwi lub też podwyższenie temperatury ciała,

- stadium odporności, czyli względnego przyzwyczajenia organizmu do warunków stresujących, wtedy też człowiek dobrze znosi czynniki stresujące, ale słabiej toleruje inne dodatkowe bodźce, które uprzednio były nieszkodliwe,

- stadium wyczerpania stresowego, pojawiające się wtedy, gdy czynniki stresujące działają zbyt intensywnie lub zbyt długo, czyli w sytuacji gdy człowiek zaczyna tracić zdolności obronne, co powoduje rozregulowanie funkcji fizjologicznych, prowadzących do trwałych zmian patologicznych, które mogą doprowadzić nawet do śmierci.

Chroniczny stres często może przyczyniać się do powstawania wielu chorób tj.: wrzody żołądka i dwunastnicy, nadciśnienie, choroby serca, cukrzyca, migreny, artretyzm, astma, zaburzenia snu, anoreksja nerwowa, bulimia, schorzenia skóry (np. pokrzywka, opryszczka, egzema, łuszczyca), łysienie, otyłość, zaburzenia popędu płciowego u mężczyzn, zaburzenia menstruacyjne u kobiet.

Codzienne życie pokazuje, że nie jesteśmy w stanie uniknąć stresu. Przyczyn jego powstania może być wiele, a dokładniej tyle ile ludzi żyje na świecie. To, w jaki sposób będziemy radzić sobie z nim, zależy w dużej mierze od nas samych. Należy jednak pamiętać, że to nie sam stres, lecz nasza reakcja na niego, jest tym, co może nam zaszkodzić.

A oto kilka prostych kroków, jak poradzić sobie ze stresem:

1. Rozpoznaj stres. Sprawdź, co tak naprawdę Cię stresuje! Wydaje się banalne, ale to bardzo ważny etap, o którym zwykle zapominamy. Nie ma potrzeby zatrzymywać się nad tym zbyt długo i koncentrować się na sytuacjach stresowych. Najlepiej jest wypisać to, co nas stresuje na kartce papieru. Jeśli chcesz się nauczyć, jak sobie radzić ze stresem, musisz najpierw wiedzieć, jakie są jego najważniejsze źródła.
2. Wyeliminuj stres. Zastanów się, które sytuacje stresowe są niepotrzebne i można je wyeliminować z życia. Warto podzielić sobie je na dwie grupy: sytuacje, które da się łatwo wyeliminować oraz te problematyczne, z którymi ciężko będzie się rozstać.

Najpierw należy załatwić te łatwe np. stresuje mnie niemiła pani w sklepie, w którym robię codziennie zakupy, bo jest blisko – więc od dziś chodzę trochę dalej do innego sklepu z miłą obsługą (trochę ruchu nie zaszkodzi).

[caption id="attachment_3512" align="alignleft" width="221"] SMART (Specific, Measurable, Attainable, Relevant, Time-bound) goal setting concept presented on blackboard with colorful crumpled sticky notes and white chalk handwriting[/caption]

Sytuacje trudne, które mogą sprawić więcej problemów, należy postarać się wyeliminować dopiero wtedy, kiedy będzie to możliwe np. stresuje mnie moja sytuacja finansowa, w takim razie rozpisuję na kartce plan (warto rozpatrywać kilka opcji), który pozwoli mi krok po kroku wyeliminować sytuację stresową. Do tego warto się także posłużyć technikami ustalania celów tj. SMART, która pomaga stworzyć cel: szczegółowy – zawierający konkretny przekaz, mierzalny – aby można było go zmierzyć, czyli liczbowo wyrazić jego realizację, atrakcyjny – aby nie był nudny oraz wzbudzał ciekawość i chęć do działania, realistyczny – możliwy do osiągnięcia oraz terminowy – określony czasowo (wyznaczony czas osiągnięcia celu mobilizuje).

3. Zaakceptuj stres, którego nie da się wyeliminować! Jeżeli stresuje mnie to, że codziennie muszę wstawać z łóżka, to... no cóż, takiej sytuacji raczej nie da się wyeliminować w rozsądny sposób. Sytuacji, których nie da się wyeliminować, jest bardzo dużo, a więc pozostaje je zaakceptować takimi, jakimi są. Należy pamiętać o tym, że stres jest tak naprawdę naszą reakcją na bodziec zewnętrzny. Tylko od nas zależy, czy dana sytuacja wywołuje u nas reakcję stresową, czy nie. Warto także pamiętać, że wypieranie sytuacji stresowej jest dla mózgu dużo bardziej kosztowne, niż zaakceptowanie jej.
4. Uśmiechaj się! Śmiech to zdrowie! Niby banalne, a wszyscy o tym zapominamy. Śmiech to jeden z najprostszych i najbardziej skutecznych sposobów na radzenie sobie ze stresem. Śmiech, choćby i sztuczny, wywołuje w organizmie człowieka reakcje fizjologiczne ograniczające negatywne skutki stresu. Warto zrobić sobie swoją własną listę sposobów na wywołanie śmiechu: może to być oglądanie komedii, spotkania ze znajomymi, czytanie książek lub dowcipów.
5. Użyj wyobraźni. Istnieje wiele technik zwalczania stresu bazujących na wyobraźni, czy pracy z podświadomością. Takie techniki można znaleźć pod hasłami "NLP" czy "metoda Silvy". Wśród najczęściej stosowanych można wyróżnić „Miejsce marzeń”. Technika ta polega na stworzeniu w wyobraźni swojego miejsce marzeń, tak by w sytuacji stresowej można było znaleźć miejsce schronienia np. piaszczysta plaża na wyspie tropikalnej, gdzie słychać szum fal i czuć zapach oceanu. Podczas kreacji miejsca marzeń warto wykorzystać do tego jak najwięcej zmysłów: wzrok, słuch, zapach, smak, dotyk.
6. Uprawiaj sport. Chodzi o zwykły wysiłek fizyczny (np. przekopanie ogródka, spacer z psem, taniec). Regularny ruch nie tylko pozwala rozładować napięcie, pobudza wydzielanie endorfin, ale także zwiększa odporność na stres. Wybierz coś dla siebie i zacznij ćwiczyć 3 razy w tygodniu po 30 minut. Najlepiej wybrać taką formę ruchu, która sprawia nam przyjemność (może to być nawet jakaś zabawa!) - w innym przypadku trudniej będzie zadbać o regularność ćwiczeń.
7. Miej kogoś bliskiego! Osoby żyjące w udanych związkach są bardziej szczęśliwe. Jeśli kogoś masz, kogoś z rodziny, przyjaciela, czy też partnera to zadbaj o swój związek z nim. Jeśli nie posiadasz kogoś bliskiego, o kogo możesz zadbać, porozmawiać, czy po prostu wygadać się to... znajdź sobie kogoś takiego! Jeśli to dla Ciebie trudne, pamiętaj, że to nie musi być koniecznie człowiek. Może to być jakieś zwierzę albo ulubiona roślina. Warto znaleźć sobie istoty, którym chcemy pomagać i o które chcemy się troszczyć, bo to odciągnie nas od stresu oraz uspokoi.

Należy jednak pamiętać, że sam stres nie jest szkodliwy! Poziom stresu w życiu powinien być optymalny: za dużo stresu to źle, ale za mało – też niedobrze.

W pewnej łagodnej formie stres jest potrzebny po to, aby motywować nas do działania i pobudzać nasz umysł. Bezczynność jest dla mózgu bardziej męcząca, niż wysiłek. Zatem dbaj o właściwy poziom stresu optymalny dla Twojego osobistego rozwoju!